میراث ناملموس میراثی است که به صورت مداوم توسط جوامع انسانی خلق و از نسلی به نسل دیگر منتقل می شود. میراث معنوی نتیجه تعامل آنها با محیط اطراف، طبیعت و تاریخ آنان است. این میراث به مردم بومی حس شخصیت و پیوستگی فرهنگی می دهد و موجب افزایش احترام مردم به تنوع فرهنگی و خلاقیت و نوآوری انسانی می‌شود.
ارزش میراث معنوی معمولا توسط نسل جوان مورد بی توجهی قرار می گیرد و اکوتوریسم که حفاظت از ارزش‌های طبیعی و فرهنگی از اهداف جدی آن محسوب می‌شود می‌تواند با تفسیر درست این ارزش‌ها برای جوامع بومی و گردشگران نقش پررنگی در زنده ماندن آن داشته باشد. اکوتوریست‌ها سعی می‌کنند هنگام بازدید از مناطق طبیعی با مردم ارتباط برقرار کرده و ضمن احترام به جنبه‌های فرهنگی اطلاعات جامعه از باورها آداب و رسوم و جغرافیای فرهنگی آنها به دست آورند. میراث ناملموس شامل زبان، جشن‌ها، رقص‌ها،نمایش، موسیقی، مهارت یا دانش بومی و … می باشد مانند آیین باستانی نوروز در ایران، آیین ورزش های پهلوانی و زورخانه ای، هنر نمیشی تعزیه، آیین نقالی، مراسم قالی شویان مشهد اردهال و … که در فهرست میراث فرهنگی ناملموس یونسکو ثبت شده اند.
تخیلات سفر | جهانگردان کوچک، جهان سازان فردا
یکی از راه های حفظ این میراث گرانقدر آموزش و انتقال و شناخت آن به کودکان و نوجوانان است. فرهنگ از مادران و پدران انتقال می یابد و تکرار این آیین ها توسط کودکان باعث بقای آیین ها در آینده خواهد شد .
در موضوعات آیینی ما تعداد زیادی ترانه ها، نمایش‌ها و گونه‌هایی خاص ادبیات عامیانه وجود دارد که ابعاد متنوع اجرایی دارد و کلی موسیقی و بازی در آن ها نهفته است. بچه ها به دلیل ساده و صمیمی بودند آن به راحتی با آن ارتباط برقرار می کنند و از آن لذت می برند.
میراث ناملموس را نمی توان با مقاله به بچه های یاد داد. آنها با لذت این آیین ها را اجرا می کنند و در آن ها نقش خواهند داشت و در یادشان می ماند. میراث ناملموس ایران باید با آموزش های عملی در بین نسل ها ماندگار شود تا خطر فراموش شدن آن را تهدید نکند. این امر تنها به عهده یک نهاد نیست و همه باید در این حوزه نقش ایفا کنند تا میراث ناملموس از یک نسل به نسل دیگر و به کودکان منتقل شود زیرا در غیر اینصورت نسل بعدی از این میراث گرانبها فاصله خواهد گرفت .
لادن قاسمی
کارشناس محیط زیست
