مصاحبه ی💁‍♀️ النا بهرامی از اعضای زنبورک با جناب آقای دکتر مرتضی بخشایش🤵
موضوع : آلودگی نوری و تاثیرات آن بر طبیعت و محیط زیست💥🌃🚦🌠🌌🔦💡🕯🪔
💁‍♀️ النا : آلودگی نوری چه ضررهایی می تواند به مکان های تاریک مثل غارها وارد کند؟
🤵 دکتر بخشایش : وقتی داریم از آلودگی صحبت می کنیم ، اشاره ی ما به این هست که آلاینده ها وضعیت طبیعی را تغییر دهند و اثراتی بگذارند که برای موجودات زنده نامطلوب است و به هر حال یک سری از موجودات زنده هستند که به نور حساسند و این موجودات در جاهای تاریک زندگی می کنند و یا اینکه در واقع شب زنده دار هستند و بیشتر فعالیت ها و یا بخشی از فعالیت هایشان را در شب انجام می دهند، مثل بعضی از پرندگان که در شب مهاجرت می کنند.
حالا نور مانند هر آلودگی دیگری وقتی جنبه ی آلودگی پیدا می کند یعنی شدتش از حد معمول خارج می شود و در غیر اینصورت نور در وضعیت عادی ممکن است خیلی مضر نباشد.
بقیه ی آلاینده ها هم ممکن است همین گونه باشند ؛ مثلا اگر درون یک کاسه ماست یک قطره روغن بیفته شاید اتفاق خاصی نیفته ولی اگر نصف لیوان روغن درون ماست ریخته بشه ، شرایط کاملا متفاوت میشه و اون ماست تقریبا قابل خوردن نخواهد بود ،
این مثال کاملا در مورد نور در شب هم صدق می کنه و در شب اگه نور بیش از اندازه باشه قطعا حیات برخی موجودات رو تحت تاثیر قرار می ده.
💁‍♀️ النا : نور های مصنوعی چه تاُثیری روی حیوانات شب زنده داری مثل خفاش و جغد دارند ؟
🤵 دکتر بخشایش : همونطور که داخل سوال قبلی اشاره شد ، بعضی از موجودات زنده ، حیاتشون وابسته به تاریکی است مثل همون جغد و خفاش و …. که وقتی ما انسانها در منطقه ای که احتمال حیات این موجودات هست نورهای مصنوعی ایجاد می کنیم ، در واقع ما توی محیط زیست دست کاری کردیم و این مسئله روی زندگی این موجودات تاُثیر مستقیم داره زیرا زندگی بععضی از موجودات طوری تنظیم شده که در ساعاتی از شبانه روز که هوا تاریک می شود ، این موجودات شروع به فعالیت می کنند و نورها در شب باعثه سردرگمی و حتی گاهی باعث مرگ این موجودات خواهد شد و تحقیقاتی که در این زمینه انجام شده نشان داده که ور مناطقیکه آلودگی نوری در آن زیاد بوده ، گونه های جانوری در آن منطقه کم شده که علت آن دقیقا وجود نورهای مصنوعی است که ممکنه چشمهاشون به نورحساس باشه و ما دیدیم که گاهی پرنده ها هنگام پروازبه پنجره ها برخورد می کنندو حتی ب مرور نسل این پرنده ها کم خواهد شد .
💁‍♀️ النا : بعضی از جانداران در شب به ناچار به نور در شب عادت می کنند !
🤵 دکتر بخشایش : این جانداران به ناچار به شرایط عادت کرده و در بعضی موارد سعی می کنند خودشان را با شرایط وفق دهند و در این پروسه ی زمانبر ‌که بسیار طول می کشد تا جانوران به شرایط عادت کنند.
💁‍♀️ النا : آیا می توان نورهای مضر در شب را هدایت کرد تا آسیب کمتری به محیط زیست وارد شود ؟
🤵 دکتر بخشایش : قطعا می شود کارهایی انجام داد ، اولا در همان زمانی که ما کار نورپردازی را انجام می دهیم خیلی مهم است که در چهارچوب مناسب این کار انجام شود مثلا درپارکها دیده ایم که کارهای عجیب و غریب انجام می شود ، مثل بلوار کشاورز که وسطدرختان را ریسه نورانی کشیده بودند و البته پرنده نمی تواند روی چنین درختانی لانه کند و در واقع ما انسانها حیات پرنده را دستخوش تغییرکرده ایم و یا نورپردازی هاییکه انجام می شود باید موضعی باشد وفقط جای مورد نظر را روشن کند و نباید نورپردازی زیاد و به سمت آسمان باشد و یا از سنسورها برای نورپردازی استفاده که فقط در مواقعی که کسی از آنجا عبور می کند ، نورها روشن شوند و نورپردازی به صورت دائمی نباشد و همچنین طراحی نورپردازی باید از ابتدا درست و اصولی انجام شود زیرا اگر اول نورپردازی انجام شده و بعدا در پیِ اصلاحِ آن برآییم حتما هزینه بر و زمان گیر خواهد بود.
البته خیلی از کشور های دنیا برای این موضوع چهارچوب هایی در نظر گرفته اند و در قوانین و ضوابط و مقرراتی که وضع می کنند ، این موارد را درنظر می گیرند _ زیرا غیر از موارد گفته شده _ نورپردازی احتیاج به مصرف انرژی دارد و هر چه نورپردازیِ بی دلیل زیاد باشد _ خود باعث مصرف انرژی بیشتر خواهد بود که قطعا به محیط زیست آسیب بیشتری وارد خواهد کرد.
در محیط های شهری که آلودگی نوری بیشتری وجود دارد ، مزاحمت بیشتری برای محیط زیست و طبیعت در بردارد و باعث می شود که ما بتوانیم به خوبی آسمان شب را مشاهده کنیم ، زیرا از نظر محیط زیستی ، دید مناظر و منظره و دید افقی نیز جزء محیط زیست محسوب می شود و در شب همین نورپردازی ها باعث کم شدن دیدِ ما به آسمان شب و مناظر زیبای آسمان خواهد بود و حتی پرنده هایی که در شب مهاجرت می کنند ، با دیدن نورها دچار اشتباه می شوند و گاهی ممکن است راه خود را گم کنند و یا از گروه خود جدا شوند _ ولی می توان ؛