زباله های خانگی به دو دسته عمده خشک و تر تقسیم می شوند. زباله تر عموماً به اقلامی گفته می شود که بازمانده خوراکی های روزانه هستند. زباله تر شامل اقلامی است که ریشه گاهی خاکی و یا حیوانی دارند و به نوعی مواد اولیه آن روزگاری زنده بوده است. باقی مانده انواع خوراکی مثل نان، برنج، پوست میوه، تفاله چای و امثال هم و یا اضافات گوشت، لبنیات و یا برگ درختان، شاخه های ریز و خلاصه اقلامی که در اثر ماندن در طبیعت پوسیده شده و در زمان کوتاه تری نسبت به زباله های خشک به چرخه زیست محیطی باز می گردند.
پسماند تر, زباله نیست بلکه یک سری گیاه و نعمت خداوند است و حاصل زحمات کشاورز، که ما به هر دلیلی نتوانستیم از آن استفاده کنیم اما با مدیریت صحیح می توان آن را به یک فرصت عالی برای برای کمک به محیط زیست تبدیل کرد.
هر شهروند ایرانی در طول روز به طور متوسط ۹۰۰ گرم زباله تولید می کند که بخش اعظمی از آن را پسماندهای تر به خود اختصاص داده است که بدلیل تفکیک نشدن از پسماندهای خشک ،این پسماندها غیر قابل بازیافت هستند.
برای جمع آوری زباله ها در ایران روزانه ۳۰ میلیارد تومان هزینه می شود در صورتی که در سایر کشورها زباله‌ها هفته ای یکبار جمع آوری می شوند.
آیا پسماند تر خطری برای محیط زیست محسوب می شود ؟
شاید از خودتان بپرسید که مگر ته مانده غذاها و یا پوست میوه و سبزی ها که طبیعی هستند چرا برای محیط زیست خطرناک اند .
باید بگوییم که زباله‌ها تر به خودی خود برای محیط زیست خطرناک نیستند اما وقتی با بقیه پسماندها در مراکز دپو مخلوط می شوند ؛مثل قطعات الکتریکی ، باطری ها و لامپ‌ها مخلوط شد که این اقلام کلی فلزات سنگین دارند و یا با حشره کشها سرنگ‌ها و دیگر پسماند های ویژه عفونی ترکیب شد ؛ در این صورت. تبدیل به شیرابه هایی می شوند که ۱۰۰ برابر از فاضلاب آلوه تر هستند و اگر همین شیرابه بماند کهنه شده و تبدیل به دریاچه شود مشکلات اش چندین برابر خواهد شد .
چه زمانی آموزش محیط زیست به کودک آغاز شود ؟
شیرابه زباله تر چیست؟
شیرابه عبارت است از مایعی بد بو به رنگ قهوه ای تیره که از داخل موادزائد به خارج تراوش کرده و حاوی مواد محلول ومعلق می باشد. مهم ترین علت ایجاد شیرابه، مایعات و رطوبتی است که در کیسه های زباله جمع می شود، در حقیقت مایعات مثل انواع نوشیدنی یا آب خورشت به صورت مستقیم و پوست و تفاله میوه ها نیز به شکل غیرمستقیم شیرابه ایجاد می کنند. از هر تن زباله حدود ۳۰۰ تا ۵۰۰ لیتر شیرابه تولید می شود که خطر اصلی آن در مراکز دفن، نفوذ این مایع به آب‌های زیرزمینی، خاک و چاه‌های اطراف می‌باشد.
تقریباً حدود ۲۰۰ لیتر شیرابه پسماند تر خانگی توسط تهرانی‌ها در هر دقیقه تولید می شود این شیرابه ها باعث آلودگی زمین و آب های زیرزمینی و آب های جاری شده و باعث نابودی آبزیان می شود .
میکروب شیرابه ها ۴۰ هزار برابر از زباله های معمولی است بنا به دلایلی که در بالا ذکر شد .
بر اساس پژوهش های صورت گرفته فقط یک لیوان شیرابه قادر است یک درخت تناور را بطور کامل از ریشه بخشکاند.
شیرابه ها به لایه های خاک نفوذ می کنند و منجر به تغییراتی در خصوصیات شیمیایی و فیزیکی خاک می شوند و حاصل خیزی آن را تحت شعاع قرار می دهند .
چگونه می توان این خطرات را به حداقل رساند ؟
خوشبختانه در حال حاضر فعالیت های مفید و به جایی در این باره از سمت مسئولین و شهروندان صورت گرفته است هر چند این فعالیتها کافی نیست اما هر حرکتی از قدم اول شروع می شود و می توان بسیار به اینگونه فعالیت ها امیدوار بود به شرطی که هر شهروندی خود را مسول زباله های که تولید کرده بداند و آن را در منزل با چندین روش مدیریت کند.
آیا پیاده روی ورزش محصوب می‌شود؟
روش اول تهیه کمپوست:
بهترین کار برای پسماند تر اول استفاده برای خوراک دام و طیور است که این کار در روستاها و شهرستانها امکان پذیر است .
و اما تهیه کود کمپوست با پسماند های تر توسط شهرداری تهران .
تولید روزانه پسماند تر فقط میادین تهران ۳۰۰ تن می باشد که سازمان مدیریت پسماند شهرداری تهران در تاریخ ۱۴۰۱/۲/۱ نسبت به اجرای طرح ساماندهی پسماندهای تر میادین میوه و تره بار شهر تهران برای تولید کود کمپوست با کیفیت به روش بیوراکتور هوازی اقدام کرده است .لازم به ذکر است قبل از این مدیریت درست و بجا ؛ این پسماندها توسط خودروهای حمل زباله خدمات شهری به همراه دیگر زباله ها و پسماندهای خانگی وارد آرادکوه شده و تفکیکی صورت نمی گرفت .
کمپوست چیست؟
به تجزیه کنترل شده مواد آلی (بقایای گیاهی و جانوری ) در حرارت و رطوبت مناسب توسط باکتری و قارچ ها و سایر میکروارگانیسم های گرمادوست موجود در توده آلی، کمپوست می گویند
آیا کشور ما (ایران) در تهیه کمپوست موفق بوده است؟
در بیشتر شهرها، پسماندها رها سازی و یا غیر اصولی دفن می شوند و تعدادی از کلان شهرها از تجهیزات مفصلی برای تهیه کمپوست برخوردارند اما کمپوست شأن مرغوب نیست چرا که شهروند به جداسازی از مبدا اقدام نکرده و همه ی کار و مسئولیت را به شهرداری واگذار کرده است بنابراین پسماند تر با باتری و لامپ که از فلزات سنگین ساخته شده اند ترکیب شده و این کود به سم آغشته شده و کیفیت مناسبی ندارد.
طبق نتایج تحقیقات فائو کودهای شیمیایی عمدتاً به مدت یک سال غذای گیاه را تامین می کنند که خود باعث تخریب خاک و آلودگی آب های زیرزمینی می شوند و کودهای دامی تا ۵ سال و اما کودهای کمپوستی بیش از ۲۰سال سلامت خاک و مواد غذایی لازم برای گیاه را تامین می کنند
روش دوم خشک کردن (تهیه خشکاله) پسماند تر
خشک کردن یا (تهیه خشکاله) با پسماند تر، روشی ساده و آسانی است که به راحتی میتوان در منزل انجام داد این عمل سه الی شش روز زمان می برد و بستگی به شرایط پسماند دارد .
این عمل داخل منازل (کنار شوفاژ و یا بخاری ویا بالای یخچال که یکی از گرمترین نقطه های آشپزخانه است و یا داخل بالکن) به راحتی امکان پذیر است (مثل زمانی که برای خشک کردن سبزی های معطر و یا تهیه برگه های خوشمزه اقدام می کنید ) باید مراقب باشید هسته و لیبل میوه جدا شده تا بتوان به مصرف دام و طیور رساند و همچنین میوه های کپک زده داخل آن قرار ندهید.
با این عمل و احساس مسئولیت سهمی در حفظ گیاهان و مراتع داشته باشید چرا که با آماد سازی خشکاله های با کیفیت و رساندن آن به دست دامداری های محلی و کوچک می توان درصدی از مراتع کشور را حفظ کرد و اجازه داد به پوشش های گیاهی تا نفسی تازه کنند( البته به شرطی که همه خود را مهم و تاثیر گذار بدانند ).
و اگر باز امکان رساندن ن به دست دامداری نبود باز هم ضرر نکرده ایم چرا که با خشک کردن پسماندهای تر حجم آنها بسیار بسیار کمتر شده بطوری که زباله ای که شما روزانه بیرون می گذاشتید هفته ای شده با این حساب کیسه های پلاستیکی کمتری استفاده کرده و از همه مهم تر به پاکی هوای شهرتان کمک کردید چرا که تردد روزانه و شبانه ماشین های حمل زباله که دود زا و فرسوده هستن باعث آلودگی هوا می شوند.
پسماندهای تر زباله های چندش آور نیستن بلکه در صورتی که درست خشک شوند به گیاهان خوشبویی تبدیل می شوند که می توان به چشم جواهر به آنها نگاه کرد .
بنابراین بسیار بسیار مهم است که هرکسی مدیریت زباله‌ها ی تر و خشک اش را برعهده بگیرد که کمترین آن جدا سازی زباله‌های تر و خشک است تا شهرداری بتواند با زباله های تر کود کمپوست عالی تولید کند.
و در آخر این مقاله را با شاه بیتی از مولانا جان به پایان میرسانم.
تو مگو همه به جنگند و ز صلح من چه آید
تو یکی نه‌ای هزاری تو چراغ خود برافروز
که یکی چراغ روشن ز هزار مرده بهتر
که به است یک قد خوش ز هزار قامت کوز
فاطمه طباطبایی
عالی بود. به خاطر اطلاعات مفید و زحمتی که کشیده شده خیلی ممنونم
ارادت.
خوشحالیم که براتون مفید بوده
عالی بود متشکرم