از سیر تا پیاز گیاه فیکوس
گیاه فیکوس گیاهی‌ست از خانواده موراسه که در اصل زادگاهش آسیای استوایی است در هوای آزاد ارتفاع آن به ۳۰ متر می رسد . گیاهی که جواب خوبی به شرایط آپارتمان میدهد. برگها پهن و براق و چرمی با نوک تیز و به صورت متناوب در طول ساقه میرویید با ریزش برگهای پیر در قاعده ساقه گیاه حالت بد منظر به خود می گیرد که در این حالت میتوان آن را از نزدیکی سطح خاک قطع کرد تا گیاه جوان گردد . این درختچه زیبا معمولاً در محیط گلخانه ای و آپارتمان ها نگهداری می شود و برگهای آن به رنگهای سبز و ابلق دیده می شود . این گیاه اغلب بخشی از زندگی خود را روی گیاهان دیگر می گذراند . منبع کائوچوی هندی یا آسامی است . این درختچه زیبا در اغلب نقاط ایران بصورت گلخانه ای کاشته می شود ولی در مناطق جنوبی کشور براحتی در فضای باز رشد می کند . این گونه علاوه بر ایران در کشورهای هندوستان و آسام نیز می روید .
فیکوس دارای واریته های مختلفی است که از میان آنها می توان به واریته های Ficus elastica ‘ Decora’ و Ficus elastica ‘ Variegata’ اشاره کرد. قیکوس برگ درشت به عنوان یک درخت کند رشد جهت کاشت در محوطه های چمن کاری شده بسیار مناسب است . ارتفاع این گیاه میتواند به ۳۰-۴۰ متر و به ندرت تا ۶۰ متر بلندی برسد با تنه پهن وعریض تا ۲ متر قطر و ریشه های هوایی آن در خاک کمک و پشتیبانی شاخه های سنگین است. برگ های آن بیضی شکل و براق و اندازه آنها ۱۰-۳۵ سانتی متر در طول و ۵-۱۵ سانتی متر در عرض میشود؛ اندازه بزرگترین برگ در گیاهان جوان گاهی تا ۴۵ سانتی متر میشود.
انواع گیاه فیکوس
فیکوس پیچ :به علت آویزان بودن برگهای قلبی شکل و چرمی و براق که ساقه های گیاه را کاملا می پوشاند در سبد آویزان مورد استفاده قرار می گیرد.این گونه بسیار سریع الرشد است و در صورت وجود قیم یا داربست متنند عشق خود را به بالا می گشاند و دارای واریته های ابلق نیز می باشد.مناسب مکانهای نیم سایه روشن می باشد زیرا از نور زیاد گریزان است
فیکوس معمولی:در نوع معمولی فیکوس برگها چرم گونه و براق و زیبا هستند که طول آنها به ۳۰ سانتیمتر یا بیشتر می رسد.برگها غالبا به صورت متناوب قرار می گیرند.این نوع فیکوس بسیار مناسب برای نگهداری در منزل است و شرایط اتاق ای سرد و گم نور را تحمل می کند گرچه محیط گرم و مرطوب را ترجیح می دهد.
فیکوس ابلق درخت کائوچوی ابلق:برگ های شبیه فیکوس معمولی دارد با این تفاوت که لبه های برگها کم و بیش شیری تا کرم رنگ است.
فیکوس آلمانی:دارای برگهای ضخیم تر از فیکوس معمولی و بیضی شکل می باشد که هب فیکوس آلمانی یا هندی معروف است و چون قد آنها زیاد بلند نمی شود به همین جهت ممتاز تر است.
فیکوس برگ تبریزی:در این گونه برگها شبیه برگهای صنوبر و تبریزی است با این تفاوت که کمی ضخیم تر و نوک باریک آن کشیده تر است.
فیکوس بنجامینا یا انجیرگریان:یکی از زیباترین گیاهان آپارتمانی ویژه سایه یا مکان های سر پوشیده می باشد که درگل فروشی ها زیاد دیده می شود.برگهای آن سبز روشن و بیضی شکل نوک تیز است شاخه های آن خاصیت ارتجاعی و به حالت آویزان و مجنون است.
واریته های ابلق آن با برگ های سبز و کرمی اخیرا در ایران پرورش می یابد.ارتفاع این گونه در طبیعت به ۲ متر می رسد و به دلیل اینکه بیش از حد نیاز آب جذب می کند و آب اضافی را به صورت فطراتی از نوک برگها دفع می نماید بدین لحاظ به فیکوس گریان هم شهرت دارد.
فیکوس برگ ویلونی:برگهایش درشت،براق،با لبه ی موجدار و شبیه ویلون با رگبرگهای برجسته سفید رنگ است.این نوع مناسب نگهداری در محیطهای گرم و مرطوب است.
آگلونما اکسیژن ساز همیشگی خانگی
تکثیر گیاه فیکوس
برای تکثیر میتوان در اواخر بهار و یا در اوایل تابستان از ساقه ها قلمه تهیه کرد طول مناسب قلمه ها در حدود ۱۵سانت باشد.
۱- قلمه ساقه
قلمه را میتوان هم از طولگیاه تهیه کرد و هم از انتهای ساقه. قلمه باید حداقل یک برگ داشته باشد و در صورت زیاد بودن تعداد برگها باید تعداد انها را کم کرد .قلمه ها در قسمت پایین که در بستر کشت قرار میگیرند باید فاقد برگ باشند.
بعد از قلمه گیری از محل برش و یا کات کردن برگ شیره سفید رنگی خارج میشود بهتر است قلمه ها را به مدت ۳۰ دقیقه در آب قرار دهید تا جریان شیره قطع شود و سپس نسبت به کاشت قلمه ها اقدام کنید.قلمه ها را در بستری که سبک و مرطوب است کشت میکنند.
میتوان از مخلوط کوکوپیت +پرلایت یا پیت ماس + ماسه استفاده کرد.
قلمه ها را در مکانی با نور محیطی و رطوبت محیطی بالا و دمای ۲۵ تا ۲۷ بگذارید.
۲- برای تکثیر فیکوس از قلمه برگ نیز میتوان استفاده کرد
بستر کاشت و شرایط محیطی برای نگهداری این قلمه هم مانند قلمه ساقه است
۳ – روش خوابانیدن هوایی
این هم روشی برای تکثیر فیکوس است در این روش قلمه ها بهتر است به طول ۳۰ سانت باشد. در این شیوه قلمه گیری ابتدا شکافی ایجاد میشود یا قطعه ای از پوست گیاه به شکل حلقه از اطراف ساقه برداشته میشود اگر روی محل برش هورمون ریشه زایی بزنید عمل ریشه زایی سریعتر انجام میشود.
سپس مواد نگهدارنده رطوبت مانند خزه اسفاگنوم یا کوکوپیت در اطراف شکاف قرار داده میشود و با پلاستیک پوشانده میشود تا گیاه در ان ناحیه ریشه تولید کند .
زمانی که ریشه ها را داخل کیسه پلاستیکی مساهده کردید زمان مناسبی برای جدا کردن ساقه از گیاه مادری است .ساقه را از پنج سانت پایین تر از ناحیه ای که ریشه زده از گیاه مادری جدا و انرا در یک گلدان با خاکی نرم و سبک بکارید.
در هفته های اول بهتر است با کشیدن یک پلاستیک بر روی گیاه به حفظ رطوبت در اطراف قلمه کمک کنید البته پلاستیک نباید با ساقه یا برگ در تماس باشد.ن
روش هرس فیکوس الاستیکا
هرس این گیاه را میتوان در اواخر بهار انجام داد .ساقه های را که خارج از فرم و شکل اصلی گیاه رشد کرده اند و یا ساقه هایی را که بیش از اندازه بلند شده اند را میتوان قطع و یا کوتاه کرد عمل برش را نیز از بالای یک گره، گره اصلی ناحیه اتصال برگها به ساقه بزنید.
در جدا کردن ساقه ها زیاده روی نکنید زیرا ممکن است باعث شوکه شدن گیاه شود حجم کل ساقه های جدا شده باشد حداکثر حدود ۳۰%حجم کل ساقه های گیاه باشد.
نیازهای گیاه فیکوس
نور :اگرچه گیاه در سایه هم می تواند خود را زنده نگهدارد ولی رشد آن مطلوب نیست. گیاه فیکوس به نور کامل نیاز دارد اما باید آن را از نور مستقیم آفتاب در امان نگهدارید. در زمستان نیز باید آن را از سرما حفظ کرد.
خاک مناسب فیکوس :این گیاه خاکی با زهکس بالا که بتواند رطوبت را در خود حفظ کند نیاز دارد. در صورت کمبود موادغذایی برگهای گیاه بد شکل و رنگ پریده میشود به منظور تغذیه مصنوعی میتوان از کودهایی با فرمول ۱۰٫۱۰٫۱۰ هر دو هفته یکبار و یا فرمول ۲۰٫۲۰٫۲۰ هر پنج هفته یکبار استفاده کرد .
اگر گیاه سریع رشد میکند تا جایی که امکان دارد هر ساله و در ابتدای بهار باید گلدان انرا تعویض کنید و گلدانی انتخاب کنید که حداقل ۵سانت در قطر و ارتفاع از گلدان قبلی بزرگتر باشد.
تعویض گلدان :(فصل رشد در تابستان و بهار) به خصوص اگر رشد ان سریع باشد هر سال نیاز به تعویض گلدان با یک شماره بزرگتر داردباید حتما ریشه اززیر گلدان بیرون آمده باشد تا بتوان گلدان را تعویض کرد…در صورت عدم امکان ۵-۷ سانتی متر از خاک های سطحی گلدن را با خاک نو و غنی تعویض و هر دو هفته یکبار تغذیه مصنوعی کنید.
تمیز نمودن برگها:برگها را با ملایمت با پارچه پنبه ای و یا اسفنج مرطوب تمیز کنید،از مواد براق کننده شیمیایی در هر ماه فقط یکبار استفاده کنید.
آبیاری:هرگز اجازه ندهید خاک گلدان باتلاقی شود. در فاصله بین دو آبیاری خاک گلدان باید خشک شود. با آب ولرم آبیاری کنید. هفته ای دوبار در تابستان و یکبار در زمستان کافی است.
دما:حداقل درجه حرارت در زمستان ۱۶ درجه سانتیگراد و حداکثر آن در تابستان ۲۹ درجه سانتیگراد است.
رطوبت:حداقل هفته ای یکبار غبار پاشی کنید، با بالا رفتن درجه حرارت در تابستان غبارپاشی را بیشتر کنید.
تغذیه:جهت تامین مواد غذایی گیاه را با کودهای مایع یا جامد محلول در آب هر دو هفته یکبار کوددهی نمایید.
عوارض و درمان
برگها بد شکل،رنگ پریده و ریز هستند:گیاه احتیاج به تغذیه مصنوعی دارد،هر دو هفته یکبار طبق دستور عمل کنید.
برگها بی رنگ شده اند:نور زیاد است،گیاه را به محل کم نور تری منتقل کنید.
در زیر برگها و روی ساقه ها لکه های بر جسته قهوه ای مشاهده میشوند:عارضه مربوط به حمله حشره افت است،هر ماه یکبار با سم حشره کش نفوذی گیاه را طبق دستور سمپاشی کنید.با پنبه اغشته به سم نیز میتوانید لکه ها را مسموم کنید.
زخم های پنبه ای شکل سفید رنگ در سطح برگها ظاهر می شوند:عامل ان حشره افت است،هر ۱۴ روز یکبار تا رفع علائم با سم حشره کشی نفوذی گیاه خود را طبق دستور سمپاشی کنید،با برس مخصوص آغشته به محلول سم نیز میتوانید زخم های سفید پنبه ای شکل را مسموم کنید.
برگها دارای لکه های قهوه ای هستند و به طور ناگهانی سقوط میکنند:هوا خیلی سرد است،گلدان را به محل گرمتری منتقل کنید.
لکه های زرد روی برگها است و تار عنکبوت زیر انها مشاهده میشود:کنه قرمز ریز عامل ان است،هر دو هفته یکبار با سم کنه کش طبق دستور سم پاشی کنید.غبارپاشی در کاهش افت موثر است
لکه های سوخته روی برگها نمایان شده اند:در افتاب غبارپاشی نکنید،عبور نور خورشید از قطرات اب مانند عبور نور از شیشه است،گیاه را از معرض اشعه مستقیم افتاب در امان نگهدارید.
برگها لوله شده و آویزان هستند:گیاه تشنه است،گلدان را به مدت ۱۵ دقیقه درون تشت پر از اب قرار دهید،ابیاری را تنظیم کنید.
برگهای پائینی زرد شده و سقوط میکنند:ابیاری بیش از اندازه بوده است،اجازه دهید سطح خاک در فاصله بین دو ابیاری خشک شود،سپس ابیاری کنید،این عارضه در گیاهان مسن طبیعی است.
شورای شهر محل سهمیه‌دهی و تجربه‌اندوزی نیست | تهران باید قابل زیست شود
