موضوع این مطالب در رابطه با تاثیر اجرای سامانه های حمل و نقل الکتریکی بر کاهش آلودگی هوا در شهرهای بزرگ و پر جمعیت است. مطالعات انجام شده در اروپا به ترتیب شامل کشورهای (لهستان)، (آلمان)، (اتریش)، (فرانسه) و (مجارستان) نشان می دهد حمل و نقل عمومی به شکل مستقیم ۲۵% گازهای گلخانه ای اروپا را تولید می کند و از این نظر عامل اصلی آلودگی هوا در پایتخت ها و شهرهای پرجمعیت کشورهای مورد مطالعه است. بررسی های انجام شده طی سال های ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۱ بیانگر این حقیقت است که حدود ۹۰% ساکنان این شهرها در معرض سطوح مختلف آلایندگی قرار دارند.
بنابر آنچه سازمان بهداشت جهانی اعلام کرده است بالغ بر ۹۵% درصد خودروهای اروپا هنوز از سوخت های فسیلی استفاده می کنند. از این رو اجرای سیاست های کلان مانند حمل و نقل مبتنی بر انرژی الکتریکی، چه در بعد داخلی و چه بین المللی تاثیر قابل ملاحظه ای در کاهش چشمگیر آلودگی هوا و بهبود کیفیت زندگی شهروندان و محیط زیست دارد.
اگر چه در زمینه ساخت خودروهای الکتریکی سبک کارهای زیادی در جهان انجام شده ولی در خصوص ساخت خودروهای الکتریکی نیمه سنگین و سنگین به ویژه اتوبوس ها و میدل باس های مسافری و کامیونت ها قدم های نو به تازگی برداشته شده است و انتظار می رود تا سال ۲۰۲۵ اولین خطوط جامع حمل و نقل درون شهری مبتنی بر اتوبوس ها و میدل باس ها و نیز کامیونت های برقی به شکل گسترده حداقل در اروپا شروع به فعالیت کنند.
راه حل سبز ازمیر برای افزایش سرانه فضای سبز شهری
کریستین پیترزاک، استاد دانشکده مهندسی حمل و نقل لهستان که در زمینه اثرات زیست محیطی حمل و نقل عمومی با هدف پایدارسازی زیست محیطی شهرها مطالعه می کند، دیدگاه جالبی دارد:
« آنهایی که بیرون از قاره اروپا زندگی می کنند شاید باور نکنند ولی هر سال حدود ۳٫۵ میلیون نفر در سال به دلیل بیماری ایسکمیک مغزی و قلبی، بیماری مزمن انسدادی ریه، عفونت های دستگاه تنفسی تحتانی و دیابت جان خود را از دست می دهند. با همه اقدامات و سخت گیری هایی که اتحادیه اروپا برای بهبود سلامت و کاهش اثرات منفی آلودگی هوا بر انسان ها و محیط زیست انجام داده ولی هنوز منبع اصلی این بیماری ها و عواقب ناشی از آن بخش حمل و نقل است.
از سال ۲۰۱۷ مطالعات جدی ما در زمینه کاهش قابل توجه انتشار آلاینده های اصلی هوا آغاز شد. در سال های گذشته تحقیقات ما به طور عمده متمرکز بر کیفیت سوخت و فرآورده های مشابه مثل روان کننده ها بود. ولی اکنون علاوه بر آنچه در گذشته دنبال می کردیم به مسئله بازطراحی سیستم های حمل و نقل با دقت بیشتری توجه می کنیم زیرا ما حداقل تا یک دهه آینده به موتورهای دیزلی در خودروهای نیمه سنگین و سنگین وابسته هستیم. هر چند که می دانیم آنها منبع اصلی انتشار ذرات معلق، دی اکسید نیتروژن و سر و صدا هستند.
مشکل واقعی جهان افزایش تعداد خودروها است. این مسئله نه تنها برای سیاست مدارها بلکه برای دانشمندان و مردم به چالشی مهم بدل شده است. در قاره اروپا به ازای هر ۱۰۰۰ نفر جمعیت ۵۱۱ خودرو وجود دارد و پیش بینی می کنیم تا پنج سال آینده از رشد ۶ درصدی برخوردار شود. فعلاً کمی بیش از ۲۶۰ میلیون دستگاه انواع وسیله نقلیه فقط در اروپا تردد می کنند.
در اروپا حدود ۸۰۰ هزار دستگاه اتوبوس وجود دارد که ۵۵٫۷ درصد از کل سفرهای حمل و نقل عمومی با آنها انجام می شود. اتوبوس ها نه فقط در اروپا که در آسیا، آمریکا و حتی خاورمیانه حلقه مهمی از زنجیره تحرک چند وجهی شهروندان را تشکیل می دهند. هر اتوبوس به تنهایی می تواند جایگزین ۳۰ دستگاه خودرو در خیابان های درون شهری و جاده ها شود و به همین سادگی به کاهش ترافیک کمک کند. از سوی دیگر میزان کربنی که به ازای هر مسافر توسط اتوبوس ها و مینی بوس ها تولید می شود بسیار کمتر از دیگر الگوهای حمل و نقل موتوری است.
نگاهی به قبض برق خانه | آلودگی هوا با تولید برق
ما به دنبال الگوهای خاص برای استفاده بهینه تر از اتوبوس های شهری هستیم؛ اولویت ما وسایل نقلیه ای است که بتوانیم آنها را با باتری های کوچک تر و سبک تر یا زیرساخت های شارژ برنامه ریزی شده به کار بگیریم. گروه ما می کوشد تا سال ۲۰۳۵ کل ناوگان حمل و نقل مسافری سراسر اتحادیه اروپا را مبتنی بر اتوبوس ها و مینی بوس هایی کند که فقط با نیروی برق حرکت می کنند. برای این منظور سه سطح تعیین کردیم. سطح H1 استقرار اتوبوس های بدون آلایندگی در سیستم های حمل و نقل عمومی شهری است. سطح H2 بررسی تاثیر حمل و نقل عمومی بر کاهش آلودگی هوا و اجرای برنامه مشابه برای سیستم های غیر حمل و نقل عمومی مانند خدمات بار و عمران و ساختمان است. سطح H3 زمانی است که تمامی سیستم های حمل و نقل بار و مسافر انبوه در راستای اهداف توسعه پایدار به موتورهای الکتریکی، هیدروژنی و هیبریدی مجهز شده و عملاً خودروهایی با موتورهای احتراقی از چرخه فعالیت خارج می شوند.
علاوه بر دانشکده حمل و نقل لهستان، مجموعه های دیگری مانند انجمن محیط زیست اروپا و فدراسیون مدیریت ترافیک اروپا بر تاثیر حمل و نقل عمومی الکتریکی بر انتشار گازهای گلخانه ای و تغییرات مضر آب و هوایی تحقیق می کنند. نتایج این تحقیقات نشان می دهد با توسعه ناوگان حمل و نقل عمومی الکتریکی طی سال های ۲۰۳۰ تا ۲۰۵۰ از میزان آلاینده های اصلی هوا مانند NOx، CO، CO2، PM10، PM2.5 به شکل محسوسی کاسته می شود.
اگر موفق شویم همین آلاینده ها را حذف کنیم می توانیم امیدوار باشیم کیفیت زندگی و طول عمر شهروندان بین ۲۰ تا ۴۰ درصد براساس شهری که در آن زندگی می کنند افزایش یابد. هدف اجباری ما رسیدن به کاهش ۶۰ درصدی منواکسیدکربن است. امروز ما به تنهایی بلندپروازی نمی کنیم بلکه همه جهان در آن سهیم هستند؛ ما به زیست پایدار با کربن صفر می اندیشیم.»
منبع:
تهیه شده در کارگروه آموزش کندو
توسط محمد جواد نعمتی
عالی بود. متأسفانه در مملکت ما هنوز حمل و نقل عمومی آلاینده هم نتوانسته است جایگاه خودرو های شخصی را بگیرد